ارتودنسی
ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی دندان یکی از خدمات دندان پزشکی است که تاثیر زیادی روی زیبایی لبخند دارد. این شیوه درمانی شاخهای از علم دنداپزشکی است که به رفع مشکلات راستای دندانها در فک پایین و بالا تاثیر میگذارد.
در واقع با درمان ارتودنسی می توان به قوس مناسب دندانها و چینش مرتب آنها رسید. علاوه بر اینکه ارتودنسی یک روش درمانی است با انجام کار ارتودنسی میتوانید به زیبایی چهره خود بیفزایید. اگر دندانهای شما روی هم قرار نگرفته باشد و فک شما به خوبی روی هم چفت نشوند با ارتودنسی به راحتی قابل اصلاح است، به کمک این روش میتوان حرف زدن و اشکالات در جویدن را نیز برطرف کرد. مدت زمانی که برای درمان ارتودنسی لازم است با توجه به نوع دندانها و شدت بهم ریختگی در هر فرد متفاوت است.

انواع ارتودنسی
به طور کلی درمان ارتودنسی به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم میشوند، که در ادامه به جزئیات اشاره میشود.
ارتودنسی ثابت:
- ارتودنسی لینگوال
- ارتودنسی دیمون
- بریسهای فلزی و سرامیکی
ارتودنسی متحرک:
- بریسهای هاولی
- بریسهای زد اسپرینگ
- بریسهای بایت پلیت
- بریسهای نامرئی
ارتودنسی نامرئی
ارتودنسی نامرئی یکی از جدیدترین و جذابترین روشهای مرتب کردن دندانها و بهبود زیبایی لبخند است. ارتودنسی نامرئی در واقع از ترکیب علم و هنر بهره میبرد، بطور ساده ارتودنسی نامرئی را میتوان گفت مرتب کردن دندانها به کمک پلاستیکهای شفافی که قابل مشاهده نباشند یا به راحتی دیده نشود.
با روی کار آمدن این روش درمان افرادی که زیبایی دندانهایشان در طول درمان اهمیت زیادی داشت و از ظاهری با سیمها و براکت فلزی ناراحت بودند و به همین دلایل از شروع ارتودنسی صرف نظر کرده بودند، درمان خود را آغاز کردند.
کلییر الاینرها یا الاینرهای شفاف نوعی ترازکننده دندانی هستند که کاملا شفاف و غیرقابل مشاهدهاند. این قالبهای شفاف روی دندان قرار می گیرند و آرام آرام بدون اینکه کسی آنها را داخل دهان ببینند دندانها را حرکت میدهند و مرتب میکند. افراد از سنین 10 – 11 سالگی در دوره شروع افتادن دندان های شیری تا بزرگسالی می توانند کیس ارتودنسی شفاف باشند.

تاریخچه ارتودنسی نامرئی
در سال 1945 یک متخصص ارتودنسی آمریکایی به نام هارولد دی کسلینگ وسیلهای متحرک با طراحی اختصاصی ابداع کرد که از لاستیک ساخته شده بود و ابتدا برای مرتب کردن دندانها در کنار روشهای سنتی ارتودنسی استفاده میشد و درمان را سرعت میبخشید. در حقیقت این دستگاه پیشرو محصولی است که امروز آن را به عنوان الاینرهای شفاف میشناسیم.
اولین سیستم الاینر شفاف در سال 1993 توسط جان شریدان، متخصص ارتودنسی آمریکایی به عنوان نگهدارنده Essix طراحی و ساخته شد که همچنان مورد استفاده قرار می گیرد. اکنون، نه تنها می توان تنظیمات و طراحی را در آزمایشگاه انجام داد، بلکه میتوان پلاک را به صورت جداگانه تغییر داد تا با قرار دادن پین های کوچک، حرکت دندانهای مختلف اعمال شود.
در سال 1997، دو دانشجوی دانشگاه استنفورد Zia Chishti و Kelsey Worth اولین سیستم الاینرهای شفاف در جهان را اختراع کردند. این مفهوم که به عنوان Invisalign شناخته میشود.
مدارک مورد نیاز
- عکس OPG
- عکس سفالومتری
- تصاویر واضح فوتوگرافی های استاندارد داخل و خارج دهانی
- اورال اسکن

مراحل درمان کلییر الاینر
جابجایی و حرکت دندانها در کلییر الاینر با پلاکهای شفاف ارتودنسی نامرئی که ضخامتهای متفاوتی دارند انجام میشود و طرح درمان اجرا میشود. پلاکهای ارتودنسی نامرئی هر ده روز یا سه هفته یکبار تعویض میشوند و هرسری از این پلاک ها با سری قبلی یک تفاوت جزئی دارد که دندان را میتواند حرکت دهد و دندانها به طرح درمان اصلی که داخل نرم افزار در نظر گرفته شده است برسند و طول دوره درمان به همکاری بیمار در حین درمان بسیار زیاد بستگی دارد.

فرآیند طراحی و ساخت کلییر الاینر
فایل اورال اسکن بیمار یا قالب سه بعدی دیجیتال که گرفته شد به کمک نرم افزارهای مخصوص ارتودنسی بازسازی می شود و سپس دندانها و فک بیمار کاملا مشخص و آماده اجرای طرح درمان میشوند. طرح درمان دیجیتالی بیمار زیر نظر ارتودنتیست حاذق در نرم افزار زده میشود و تا صاف شدن کامل دندانها مرحله به مرحله با کامپیوتر پیش بینی می شود تا اینکه دندان ها کاملا صاف و منظم شوند. با توجه به فرم دندان های بیمار تعداد مراحل درمان متغیر است و زمانی که طرح درمان داخل نرم افزار نهایی شود میتوان تعداد دقیق مراحل را اعلام کرد. برای هرمرحله درمان ابتدا کستها بیمار به کمک پرینترهای سه بعدی ساخته و سپس پلاک شفاف همان مرحله به کمک دستگاه وکیوم فرمر ساخته میشود.
مزایای کلییر الاینر
- داخل دهان و درحین درمان دیده نمی شوند.
- استفاده از آن ها بسیار آسان است.
- هیچ محدودیت خاصی ایجاد نمیکنند.
- آنها متحرک هستند یعنی قابلیت بیرون آوردن از دهان توسط بیمار را دارند.
- به دلیل متحرک بودن میتوان حین خوردن غذا، نوشیدن، بازی کردن، مسواک زدن و یا در موقعیتهای دیگر آنها را از دهان خارج نمود.
- به راحتی تمیز میشوند.
- تمیز کردن دندانها برای افرادی که ارتودنسی نامرئی با این روش انجام دادهاند بسیار آسانتر از ارتودنسی ثابت فلزی است.
- طول دوره درمان با آنها کوتاه است.
- برای افرادی که قصد مهاجرت دارند نیز بسیار روش مناسبی است چون نیاز به ویزیت کمتری نسبت به ارتودنسی ثابت دارد.
معایب کلییر الاینر
- برای برخی نامنظمیهای بسیار پیچیده مناسب نیست.
- چون بیمار میتواند خودش از دهاش الاینر را خارج کند برخی اوقات فراموش میکنند مجددا از آن استفاده کنند.
- در صورت عدم مراقبت درست امکان شکسته شدن پلاکهای شفاف وجود دارد.
ملاحظات مهم مربوط به الاینر شفاف
- الاینرهای شفاف معمولاً به راحتی روی دندانها قرار میگیرند، فقط باید توجه کنید که ممکن است در ابتدای هر مرحله، کمی احساس ناراحتی کنید.
- باید پس از صرف هر وعده غذایی مسواک بزنید، زیرا مواد غذایی که در لابهلای دندانها و لثه شما گیر کردهاند، وارد الاینر شفاف میشوند و علاوه بر آلوده کردن الاینر فرصتی برای باکتریها فراهم میشود که در زیر این ابزار و در یک فضای بسته شروع به فعالیت کنند.
- در هنگام صرف غذا الاینرها را در بیاورید.
- پیش از استفاده از آن، دندانهای خود را مسواک زده و نخ دندان بکشید.
- در هنگام استفاده از الاینر از مصرف نوشیدنیهای رنگی و داغ مانند چای، قهوه و... بپرهیزید.
- از قرصهای دندانی برای تمیز کردن دندان استفاده نکنید.
- از قرار دادن الاینرها بر روی سطوح رنگی، خودداری کنید.
- زمانی که از الاینر استفاده نمیکنید، آن را در محافظ و روی قالب دندانی مربوطه قرار دهید تا الاینر آسیب نبیند.
- برای حفظ تمیزی دهان و الاینرهای خود، مدام آب بنوشید.
- الاینرها را با مسواک نرم و آب سرد به طور منظم و روزانه بشویید.
- حتماً قالبهای دندانی خود را تمیز نگه دارید، میتوانید این قالبها را با آب سرد بشویید یا آنها را با مسواکی نرم، تمیز کنید.
- حداقل به مدت 22 ساعت در طول روز از الاینر خود استفاده کنید، زیرا اگر به صورت منظم و پشت سر هم از الاینرها استفاده نشود، درمان میتواند ناموفق و یا بسیار طولانی شود.
- در صورت آسیب دیدن هر الاینر در اسرع وقت با دندان پزشک معالج خود تماس گرفته و از الاینر مرحله قبلی برای حفظ شرایط و عدم برگشت درمان استفاده کنید.
- اگر اتچمنت روی دندان به هر دلیلی جدا شد، در اسرع وقت با پزشک معالج خود تماس گرفته و الاینر را تا زمان مراجعه به پزشک و ترمیم اتچمنت استفاده کنید.